مسأله عدالت از دیرباز جزء مهمترین مباحث و دغدغه های بشر و ادیان الهی و اندیشمندان سیاسی بوده است.  و در این میان امام علی ( ع) در میان حکمران و حاکمان تاریخ بیشترین اهتمام را به عدالت داشته است  . مطالعه در تاریخ حکومت علوی و سیاست‌هایی که آن حضرت در مقاطع مختلف به کار بسته است به خوبی بیانگر این موضوع است  که امیرالمؤمنین(ع)، تنها آسیبی را که در مواجهة با آن هرگز تسامح و مماشات نکرد و با و برای ان همه  حوادث و ناملایمات سیاسی را به جان خرید و سرانجام جان خویش را برای آن ایثار کرد ،اصرار و بر اجرای عدالت  بود. عدالت اجتماعی را می توان به عنوان بزرگترین هدف از تشکیل حکومت اسلامی تلقی کردپس عدالت، هدف غایی تمامی تلاش‌های فکری و اجرایی را در عرصة سیاست و حکومت تشکیل می‌دهد. در این نوشتار تلاش کرده ایم، میزان اهمیت و اعتبار  امام به عدالت را از راه سیره  و گفتار آن حضرت به دست آوریم.

اعتدال حد وسط و مرز مطلوب تمام امور است. استاد شهید مرتضی مطهری در این باره در کتاب اسلام و نیازهای زمان جلد اول در بخش افراط و تفریط ها چنین می فرمایند: (( یکی از خاصیتهای بزرگ دین مقدس اسلام اعتدال و میانه روی است. خود قرآن کریم امت اسلام را به نام « امت وسط » نامیده است و این تعبیر، تعبیر بسیار عجیب و فوق العاده‏ ای است. امت و قوم و جمعیتی که واقعاً و حقیقتاً دست پرورده قرآن کریم باشند، از افراط و تفریط، از کندروی و تندروی، از چپ روی و راست روی، از همه اینها برکنارند. تربیت قرآن‏ همیشه اعتدال و میانه روی را ایجاب می‏کند. ))

پایگاه خبری تحلیلی اعتدال - شهید مطهری معتقد است مملکت داری از امور مقدسی است تعین حاکم ا ز جانب حداوند است ولی در زمان غیبت با رعایت شرایطی به افراد واگذار شده است وی انتقاداتی به عملکرد کلیسا وارد نموده و اینکه حکمران در مقابل مردم مسئول نیست و حقوق پادشاهی و الهی است و دومی واندو موضوع حاکمیت ملی را مطرح می نمایدو حکمران باید در همه جوامع پاسخگوی مردم باشد در این جاست که می گوید.

نوشتن درباره فاطمه(سلام الله علیها)كاری است بس دشوار. فاطمه(سلام الله علیها)را با چه می توان سنجید، قیاس كرد، تعریف كرد....؟ نه. فاطمه(سلام الله علیها)را فقط با فاطمه(سلام الله علیها)می توان شناخت.در آستانه میلاد خجسته این بانوی آسمانی، در گفتگو با حجة الاسلام والمسلمین سیداحمد خاتمی، نویسنده و محقق، به بررسی ابعاد اجتماعی شخصیت فاطمه(س) پرداخته ایم كه تقدیم شما می گردد. برای شروع بحث از میلاد خجسته حضرت فاطمه(س) شروع كنید... حضرت صدیقه طاهره(س) موجودی بهشتی است؛ یعنی نور پاك آن حضرت از میوه ای بهشتی كه در شب معراج به نبی اكرم (ص) داده شد، به وجود آمد. آن نور، نوری است كه با تلألؤ آن در خانه نبی اكرم(ص)، كوثر در آن جوشید.

نامش فاطمه دختر حزام بن خالد عامري و مادرش ثمامه بود. در حدود سال پنجم هجري در كوفه و يا اطراف آن متولد گرديد. وي در عصر خود يكي از زنان با فضيلت، پرهيزگار، عابد، با تقوا و در شعر و حديث سرآمد ديگران بود

«عدل» در لغت به معناي هموزن و برابر بودن دو چيز با هم است. قديمي‌ترين تصوير عيني، يا مصداق مادي كه واژه‌ي «عدل» را به‌آن مي‌شناختند باري بود كه بر پشت شتر يا جانوران باركش ديگر مي‌نهادند تا از جايي به جايي ديگر حمل كنند. وضعيت فيزيكي شتر يا جانور ديگري كه براي حمل بار مورد استفاده قرار مي‌گرفتند به‌گونه‌اي بود كه براي به مقصد رسيدن ناگزير مي‌بايست بار به دو بخش مساوي و هموزن تقسيم مي‌شد و در دو طرف پشت و پهلوي جانور باركش قرار می گرفت تا سنگيني يك‌طرف سبب كج شدن و فرو افتادن بار نشود.

یکی از توصیه‌های مهم دین اسلام به پیروان خود، رعایت اعتدال و میانه‌روی است و از زیاده‌روی یا کندروی در امور زندگی نهی شده است.

از این رو دقت در تنظیم روابط دوستانه، فراتر از حد اعتدال گام برنداشتن روش حکیمانه‌ای است که باید همواره مورد توجه قرار گیرد.

آنچه در پي مي آيد مقاله اي است كه در آن نويسنده با استناد به برخي آيات قرآن كريم، موضوع اعتدال و ميانه روي در زندگي و بخصوص در عبادات را مورد بررسي قرار داده و راهكار نفوذ اجتماعي در ميان مردم و براي تبليغ دين را تشريح كرده است كه با هم آن را ازنظر مي گذرانيم.

حضرت امير عليه السلام مي ‌فرمايند: «ما جايگاه ميانه ‌ايم، عقب افتادگان بايد به ما ملحق شوند و تندروان غلوکننده بايد به سوي ما باز گردند.» بي گمان زيادروي و کوتاهي که از آن به افراط و تفريط ياد مي کنند از نظر بيشتر مردم امري ناپسند و زشت است. از اين رو همواره به ديگران سفارش مي شود که از زياده روي و کوتاهي کردن در هر کاري پرهيز شود. به نظرمي رسد که اين سفارش حکم عقلاني باشد. از اين رو در ادبيات فارسي از آن به اعتدال ياد مي شود که بر گرفته از عدل است. به نظر ايشان کسي که در مسير عدالت است به دو سوي افراط و تفريط گرايش ندارد؛ زيرا عدل به معناي قرار دادن هر چيزي در جاي خود است، چنان که به کارگيري هر چيزي براي کار خاص خود مي تواند به مفهوم عدل نزديک باشد.

تصور کنيد سه گروه ناچارند برای رسيدن به آب از يک مبداء به سمت درياچه ای حرکت کنند. آنها برای رسيدن به درياچه فقط دو روز فرصت دارند،زيرا پس از اين مدت آب درياچه خشک می شود. گروه اول با عجله به سمت درياچه حرکت می کنند،اما به خاطر سرعت زياد متوجه پرتگاهی که در مقابل درياچه قرار دارد نمی شوند و به داخل آن سقوط می کنند . گروه دوم با سرعت متوسط و طبيعی به سمت درياچه حرکت می کنند. اين گروه در روز دوم به درياچه می رسند و از آب آن استفاده می کنند. و اما گروه سوم به خاطر سرعت بسيارکم خود بعد از هفت روز به مقصد می رسند و اثری از درياچه نمی بينند زيرا آب آن خشک شده است،بنابراين اين گروه هم مانند گروه اول از بين می روند.همان طور که در اين داستان ديديد تنها گروه دوم که با رعايت اعتدال و باسرعت متوسط مسير خود را پيمودند، توانستند زنده بمانند و از آب درياچه استفاده کنند . خوشبختانه اين اصل ساده ( رعايت اعتدال و ميانه روی) در مورد همۀ جنبه های زندگی صدق می کند و با استفاده از آن می توان از بسياری از رخدادهای ناخوشايند جلوگيری کرد.